Een goed gesprek: professionele voorbereiding is het halve werk
Als professional met een luisterend beroep wil je natuurlijk altijd dat de ander het contact met jou als een goed gesprek ervaart. Voordat je een gesprek, sessie of consult ingaat en naar iemands verhaal, vraag of klacht gaat luisteren, is een goede voorbereiding essentieel. Ik geef je zeven Deep Listening tips en een bonus om goed beslagen ten ijs te komen.
1. Zorg voor een prettige plek waar het gesprek plaats vindt
Hoe ziet de kamer eruit waar je de ander gaat ontvangen? Hoe zou je zelf willen dat die plek eruit zou zien als je die ander was. Ruim bijvoorbeeld rommel op, zet een bloemetje neer, zorg voor iets moois aan de muur. Zorg voor warm licht en een aangename temperatuur. En denk bewust na over de opstelling van stoelen en bureau of tafel. Wellicht kun je experimenteren en feedback vragen van de mensen die je ontvangt. Of misschien is het bij deze persoon beter om samen een wandeling te maken terwijl je luistert?
2. Hoe is het met jou op dit moment: de nulmeting?
Check voor aanvang van het gesprek in bij jezelf. Hoe is het in je lijf? Wat valt daar te voelen? Is er stress, onrust of juist niet? Zorg dat jouw lijf bij aanvang van het gesprek kalm en neutraal is. Dan ben je ook beter in staat om je lijf als luisterinstrument in te zetten – belichaamd luisteren (de ruimtelijke antenne van je Autonome Zenuwstelsel) en te weten of dat wat je opmerkt in je lijf van jouzelf is of van de ander.
3. Breng jezelf in het hier en nu
Zijn er dingen die door je hoofd spoken, zaken die net zijn gebeurd of dingen die je straks nog moet doen? Of ben je ergens onzeker over, of je het wel kan, wel goed genoeg bent? Gedachten over verleden of toekomt verstoren onze presentie in het hier en nu. Wees je ervan bewust en parkeer ze voor zo lang het gesprek duurt. Zodat je er met je aandacht bij kunt zijn en de ander zich gezien en gehoord kan voelen.
4. Verbind je met je natuurlijke compassie
Verbind je met de intentie en wens dat tijdens het gesprek dat zo plaats vindt, jouw luisteren en jouw oprechte aandacht iets goeds mogen brengen voor de ander én jezelf. En verbind je met de wijsheid van compassie: wat is (de verantwoordelijkheid) van de ander en wat is van jou. Balans tussen afstand (geen verantwoordelijkheid overnemen) en nabijheid (betrokkenheid, empathie, aandacht).
5. Denk na over je inleidende vraag
Maak die zo uitnodigend en open mogelijk. Bijvoorbeeld: Vertel, wat is je verhaal. Of ‘Wat brengt je hier vandaag?’ Wees je bewust van je woorden en wat die bij de ander teweeg brengen. De vraag ‘Wat kan ik voor je doen?’ zet de ander aan tot een ander antwoord (de persoon gaat namelijk op zoek naar iets dat jij dan moet gaan doen of oplossen) dan de vraag ‘Wat brengt je hier vandaag?’ Die laat veel meer in het midden of er actie nodig is en wie iets moet gaan doen.
6. Benut de paradox van de tijd
Als je druk bent, kom je snel in de verleiding om tijdsdruk op het gesprek te zetten. De ander voelt dat en ook dat doet iets in de communicatie. Door lichamelijk kalm te zijn, wat je in stap 2 hebt gedaan, en uit te spreken dat je de tijd hebt, kun je de ander geruststellen. Sterker nog, je zal merken dat de ander daardoor ook makkelijker ter zake kan komen.
7. Wat is het luistercontract?
Vertel je gesprekspartner over hoe lang het gesprek zal duren, als dit niet impliciet is (bij de huisarts weet de patiënt bijvoorbeeld dat een consult maximaal 10 minuten is, tenzij anders gepland).
Vertel hoe de tijd gebruikt zal worden. Bijvoorbeeld dat je begint met luisteren zonder vragen te stellen, totdat de ander aangeeft klaar te zijn met vertellen.
Als je gebeld kan worden tijdens het gesprek, geef dat dan bij het begin aan. Dan zal het niet als onbeleefd worden ervaren.
En als er nog andere zaken zijn die belangrijk zijn om te vertellen, doe dit dan aan het begin.
Bonus: je adem is je beste vriend
Je adem is het gaspedaal van je autonome zenuwstelsel. Op elk moment van de dag, ook tijdens een gesprek, sessie of consult, kun je je adem inzetten als je merkt dat er iets gebeurt of gezegd wordt dat je stress geeft. Een rustige, diepe ademhaling, iets langer uit dan in, kalmeert je lijf weer en brengt je tijdens een gesprek weer in de neutrale stand die nodig is om open, present en betrokken te zijn.
Succes!
Wil je ook betere gesprekken, sessies of consulten voeren? Volg een Deep Listening Luistertraining
